Nhân đức trong Gia đình: Tự giác
“Ngay lúc bị sửa dạy, thì chẳng ai lấy làm vui thú mà chỉ thấy buồn phiền. Nhưng sau đó, những người chịu rèn luyện như thế sẽ gặt được hoa trái là bình an và công chính.”
Hr 12:11
1. Thế nào là sự tự giác?
Sống tự giác là sống có kỷ luật và biết kiểm soát bản thân mình. Sự tự giác giúp bạn thực hiện công việc mình thực sự muốn chứ không giống như một chiếc lá bị cuốn theo chiều gió của dòng ý tưởng. Tự giác là cách bạn chọn thực hiện những điều bạn thấy là đúng đắn. Thái độ sống này giúp bạn có một cuộc sống ổn định và hiệu quả.
Sự tự giác giúp bạn có một cuộc sống điều độ, không làm việc quá sức hay không để mình quá lười biếng. Bạn làm cho công việc được thành sự. Cảm xúc và ý nghĩ có thể đến và đi, bạn không thể kiểm soát chúng nhưng bạn có thể kiểm soát những gì bạn làm với chúng. Sự tức giận hay bị tổn thương không thể làm bạn mất kiểm soát bản thân vì sự tự giác cho bạn quyết định điều sẽ nói và việc sẽ làm.
Sống có tự giác giúp bạn tạo lập thời biểu cho chính mình, ví dụ như sắp xếp thời gian cho mình vào việc tập chơi nhạc cụ hay đánh răng vào mỗi buổi tối. Bạn sẽ không chần chừ và trì hoãn. Người tự giác sẽ tự nhận trách nhiệm cho bản thân mình.
2. Tại sao cần thực hành?
Người tính tự giác sẽ tự kiểm soát hành vi của mình mà không cần đến người khác giám sát. Sự tự giác mang đến cho bạn sự tự do. Bạn thực hiện công việc hiệu quả nên tránh được những càm ràm, cau có khi gần hết thời hạn hay gánh nặng vì có nhiều việc khác đang chờ bạn. Sự chần chừ khiến cuộc sống trở thành một gánh nặng cho bạn.
Người thiếu tự giác khó có thể kiểm soát được cảm xúc và hành vi của mình. Họ làm cho người khác bị tổn thương hoặc cảm thấy bực bội và chính họ cũng cảm thấy mình gặp rắc rối. Như vậy, vắng bóng sự tự giác cuộc sống sẽ trở nên hỗn loạn vì bạn sẽ không biết tiếp theo mình sẽ làm gì.
Một người tự giác thì không cần người khác phải giám sát vì bạn đang tự kiểm soát chính mình và đang sống trong sự tự kiểm. Sự tự giác giúp bạn đưa ra quyết định cho công việc của mình hơn là đợi chờ người khác sai khiến.
3. Cách thức thực hành
Tính độc lập là nguồn trợ lực lớn cho bạn thực hành tính tự giác. Nhờ sự tự kiểm, bạn nghĩ và quyết định mình sẽ làm gì. Ví dụ khi bạn đang tức giận ai đó, bạn luôn có những lựa chọn: có thể la rầy, có thể đánh đập, có thể làm những chuyện khiến người khác bị tổn thương. Hoặc bạn cũng có thể chọn một cách khác, bạn cho mình cảm nhận cảm xúc rồi dùng giọng nói ôn hòa để nói với người đó về sự tức giận trong mình và lý do tại sao lại như vậy. Trong trường hợp này, quyết định là tùy thuộc vào mức độ nhân đức nơi bạn! Nếu bạn mất bình tĩnh bạn sẽ không thực hiện được điều mình mong muốn!
Bạn thực hành tính tự giác bằng cách lên thời gian biểu cho mình. Bạn có thể cho vào trong đó một khoảng thời gian để cầu nguyện và phản tỉnh, để tắm rửa, để giải trí, để làm bài tập và giúp các việc trong nhà. Bạn đưa ra những giới hạn cho bản thân như thời lượng xem truyền hình, lượng thức ăn…
Khi bạn sống có tự giác, bạn sẽ không phải chần chừ và cũng không rơi vào tình trạng ôm đồm quá mức. Bạn dùng trí khôn của mình để kiểm soát cảm xúc và giữ cho cuộc sống của mình bình an hơn.
Một người có tính tự giác sẽ thế nào?
Bạn phải hoãn lại một công việc quan trọng một vài lần?
Bạn thực sự bực tức khi anh mình gây lộn với mình?
Gia đình bạn có nội quy là mỗi người chỉ được ăn 3 cái bánh quy sau khi tan trường nhưng chẳng có ai để ý tới?
Bạn thấy mình xem truyền hình quá nhiều và lười biếng?
Bạn quyết định mình cần có một thời gian biểu mới?
Bạn trừng phạt mình khi phá nội quy?
4. Dấu hiệu của sự thành công
Chúc mừng bạn khi:
Dùng sự độc lập để khiểm soát cảm xúc của mình
Nói và hành xử cách bình tĩnh khi bạn bị tổn thương hoặc tức giận
Thực hiện công việc cách thứ tự và hiệu quả
Làm việc mà không cần người khác giám sát
Làm việc đúng thời hạn
Hãy cố gắng khi:
Mất bình tĩnh hay bị cảm xúc chi phối
Không có kế hoạch cho công việc của mình
Làm bất cứ cái gì bạn nghĩ
Chỉ hành xử tốt khi có người khác quan sát
Không tuân thủ nội quy
Thường chần chừ
Khẳng định:
Tôi là người có tính tự giác. Tôi dùng thời gian của mình cách hiệu quả để thực hiện công việc. Tôi chọn cách hành xử cho mình với sự độc lập.
Trích sách: The Family Virtues Guide
Chuyển ngữ: Hướng Dương
