Hối hận (01.10.2023 – Chúa Nhật 26 Thường Niên, Năm A)
Bài Ðọc I: Ed 18, 25-28
“Nếu kẻ gian ác bỏ đàng gian ác nó đã đi, nó sẽ được sống”.
Trích sách Tiên tri Êdêkiel.
Đây Chúa phán: “Các ngươi đã nói rằng: “Ðường lối của Chúa không chính trực”. Vậy hỡi nhà Israel, hãy nghe đây: Có phải đường lối của Ta không chính trực ư? Hay trái lại đường lối của các ngươi không chính trực? Khi người công chính từ bỏ lẽ công chính và phạm tội ác, nó phải chết, chính vì tội ác nó phạm mà nó phải chết. Nếu kẻ gian ác bỏ đàng gian ác nó đã đi, và thực thi công bình chính trực, nó sẽ được sống. Nếu nó suy nghĩ và từ bỏ mọi tội ác nó đã phạm, nó sẽ sống chớ không phải chết”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 24, 4bc-5. 6-7. 8-9
Ðáp: Lạy Chúa, xin hãy nhớ lòng thương xót của Chúa.
Xướng: 1) Lạy Chúa, xin chỉ cho con đường đi của Chúa; xin dạy bảo con về lối bước của Ngài. Xin hướng dẫn con trong chân lý và dạy bảo con, vì Chúa là Thiên Chúa cứu độ con, và con luôn luôn cậy trông vào Chúa.
Ðáp: Lạy Chúa, xin hãy nhớ lòng thương xót của Chúa.
2) Lạy Chúa, xin hãy nhớ lòng thương xót của Ngài, lòng thương xót tự muôn đời vẫn có. Xin đừng nhớ lỗi lầm khi con còn trẻ và tội ác, nhưng hãy nhớ con theo lòng thương xót của Ngài, vì lòng nhân hậu của Ngài, thân lạy Chúa.
Ðáp: Lạy Chúa, xin hãy nhớ lòng thương xót của Chúa.
3) Chúa nhân hậu và công minh, vì thế Ngài sẽ dạy cho con nhận biết đường lối. Ngài hướng dẫn kẻ khiêm cung trong đức công minh, dạy bảo người khiêm cung đường lối của Ngài.
Ðáp: Lạy Chúa, xin hãy nhớ lòng thương xót của Chúa.
Bài Ðọc II: Pl 2, 1-11
“Anh em hãy cảm nghĩ trong anh em điều đã có trong Ðức Giêsu Kitô”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Philipphê.
Anh em thân mến, nếu có sự an ủi nào trong Ðức Kitô, nếu có sự khích lệ nào trong đức mến, nếu có sự hiệp nhất nào trong Thánh Thần, nếu có lòng thương xót nào, thì anh em hãy làm cho tôi được trọn niềm hân hoan, để anh em hưởng cùng một niềm vui, được cùng chung một lòng mến, được đồng tâm nhất trí với nhau, chớ làm điều gì bởi ý cạnh tranh hay bởi tìm hư danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà coi kẻ khác vượt trổi hơn mình, mỗi người đừng chỉ nghĩ đến những sự thuộc về mình, nhưng hãy nghĩ đến những sự thuộc về kẻ khác. Anh em hãy cảm nghĩ trong anh em điều đã có trong Ðức Giêsu Kitô.
Người tuy là thân phận Thiên Chúa, đã không nghĩ phải dành cho được ngang hàng với Thiên Chúa; trái lại, Người huỷ bỏ chính mình mà nhận lấy thân phận tôi đòi, đã trở nên giống như loài người với cách thức bề ngoài như một người phàm. Người đã tự hạ mình mà vâng lời cho đến chết, và chết trên thập giá. Vì thế, Thiên Chúa đã tôn vinh Người, và ban cho Người một danh hiệu vượt trên mọi danh hiệu, để khi nghe tên Giêsu, mọi loài trên trời dưới đất và trong hoả ngục phải quỳ gối xuống, và mọi miệng lưỡi phải tuyên xưng Ðức Giêsu Kitô là Chúa, để Thiên Chúa Cha được vinh quang.
Ðó là lời Chúa.
Hoặc đọc bài này: Pl 2, 1-5
“Anh em hãy cảm nghĩ trong anh em điều đã có trong Ðức Giêsu Kitô”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Philipphê.
Anh em thân mến, nếu có sự an ủi nào trong Ðức Kitô, nếu có sự khích lệ nào trong đức mến, nếu có sự hiệp nhất nào trong Thánh Thần, nếu có lòng thương xót nào, thì anh em hãy làm cho tôi được trọn niềm hân hoan, để anh em hưởng cùng một niềm vui, được cùng chung một lòng mến, được đồng tâm nhất trí với nhau, chớ làm điều gì bởi ý cạnh tranh hay bởi tìm hư danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà coi kẻ khác vượt trổi hơn mình, mỗi người đừng chỉ nghĩ đến những sự thuộc về mình, nhưng hãy nghĩ đến những sự thuộc về kẻ khác. Anh em hãy cảm nghĩ trong anh em điều đã có trong Ðức Giêsu Kitô.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 14,23
Alleluia, alleluia! – Nếu ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy, và Cha Thầy yêu mến người ấy, và Chúng Ta sẽ đến và ở trong người ấy. – Alleluia.
Phúc Âm: Mt 21, 28-32
“Nó hối hận và đi làm. Những người thu thuế và gái điếm sẽ vào nước Thiên Chúa trước các ông”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các thượng tế và các kỳ lão trong dân rằng: “Các ông nghĩ sao? Người kia có hai người con. Ông đến với đứa con thứ nhất và bảo: “Này con, hôm nay con hãy đi làm vườn nho cho cha!” Nó thưa lại rằng: “Con không đi”. Nhưng sau nó hối hận và đi làm. Ông đến gặp đứa con thứ hai và cũng nói như vậy. Nó thưa lại rằng: “Thưa cha, vâng, con đi”. Nhưng nó lại không đi. Ai trong hai người con đã làm theo ý cha mình?” Họ đáp: “Người con thứ nhất”. Chúa Giêsu bảo họ: “Tôi bảo thật các ông, những người thu thuế và gái điếm sẽ vào nước Thiên Chúa trước các ông. Vì Gioan đã đến với các ông trong đường công chính, và các ông không tin ngài; nhưng những người thu thuế và gái điếm đã tin ngài. Còn các ông, sau khi xem thấy điều đó, các ông cũng không hối hận mà tin ngài”.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm:
Hối hận là thái độ tiếc nuối vì một việc xấu mình đã làm
hay vì một việc tốt mình lẽ ra phải làm mà đã không làm.
Khi thật sự hối hận, người ta muốn làm điều gì đó để sửa sai.
Giuđa hối hận vì đã nộp Thầy, khiến Thầy bị bắt (Mt 27,3).
Anh ấy đã đem ba mươi đồng bạc trả lại cho các thượng tế
và nói: “Tôi đã phạm tội nộp máu người vô tội” (Mt 27,4).
Tiếc thay Giuđa đã tìm đến cái chết cho mình.
Khác với Phêrô, người đã chối Thầy ba lần,
Giuđa đã để cho hối hận trở thành ân hận và tuyệt vọng.
Dụ ngôn của bài Tin Mừng hôm nay cũng nói đến hối hận.
Người con thứ nhất đã hối hận sau khi anh từ chối vâng lệnh cha.
Cha bảo anh đi làm vườn nho cho cha ngay hôm nay.
Anh đã nói thẳng với cha: “Con không muốn!”
Anh dám đặt ý muốn của mình trên ý muốn của cha,
dù chống lại uy quyền của cha là điều không thể chấp nhận được.
May thay “sau đó” anh đã hối hận, nên lại đi (Mt 21,29).
Chúng ta không rõ “sau đó” là bao lâu,
Và đâu là lý do khiến anh đổi ý.
Chắc anh đã nghĩ lại về thái độ của mình đối với cha.
Người con thứ hai cũng được cha anh mời đi làm vườn nho.
Anh này mau mắn đáp lại: “Thưa ngài, con đây!” (Mt 21,30).
Rõ ràng anh sẵn sàng tuân lệnh cha với sự kính trọng.
Anh đồng ý đi làm cho cha không một chút đắn đo.
Tiếc thay, sau đó anh lại không đi.
Chúng ta không rõ tại sao anh không đi sau khi đã nhận lời.
Rốt cuộc, người con chối từ thì lại chấp nhận đi.
Còn người con chấp nhận đi thì lại chối từ.
Điều quan trọng đâu phải là nói tiếng xin vâng hay kêu “Lạy Chúa.”
Điều đáng kể là “thi hành ý muốn của người cha” (Mt 21,31).
Người con nói: “Con không muốn!”
lại là người sau này đã làm ý muốn của cha (x. Mt 7,21; 12,50).
Đức Giêsu đã kể dụ ngôn này cho các nhà lãnh đạo Do-thái giáo.
Họ đã dễ dàng trả lời câu hỏi của Ngài về người con nào ngoan,
nhưng họ không ngờ Ngài kể dụ ngôn này nhắm vào họ.
Chính họ là người con thứ hai, kẻ đã không đi làm vườn nho cho cha.
Các nhà lãnh đạo ở đây là các thượng tế và kỳ mục trong dân.
Họ là những người thông thạo về Luật, dạy dân chúng về Luật,
và được coi là những người giữ Luật nghiêm túc chi li.
Đúng họ là người con đã nói “xin vâng” để đi làm vườn nho cho cha.
Nhưng họ đã không tin ông Gioan là ngôn sứ Thiên Chúa sai đến,
không chấp nhận phép rửa của ông là phép rửa từ trời (Mt 21,25).
Gioan làm chứng về Đức Giêsu, nên họ sợ lời chứng của Gioan.
Chính vì thế họ cũng không chịu hoán cải như Gioan mời gọi (Mt 3,2).
Khép lại trong sự tự mãn cứng cỏi của mình,
họ lạc xa đường công chính mà chẳng biết đến hối hận.
Ngược lại, những người thu thuế và gái điếm có đời sống tội lỗi,
những kẻ đã nói như người con thứ nhất: “Con không muốn!”
nhưng sau đó lại là những người đi làm vườn nho.
Họ đã tin vào Gioan và lời mời gọi của ông,
hối hận và muốn hoán cải để đón lấy Nước Thiên Chúa.
Đức Giêsu đã nói một câu không ngờ với giới lãnh đạo:
“Các người thu thuế và gái điếm vào Nước Thiên Chúa trước các ông.”
Quá khứ tội lỗi có thể bị xóa sạch bởi thái độ hối hận.
Hối hận hay hoán cải làm người ta đổi quyết định trước đó.
Ngày nào còn sống trên đời, ai cũng có thể quay đi với quá khứ
và quay lại với chính lộ, để tìm ra cửa vào Nước Trời.
Thiên Chúa vẫn chấp nhận câu từ chối: “Con không muốn!” của tôi,
và nhiều câu từ chối khác trải dài suốt đời.
Chỉ mong câu cuối cùng ở cuối đời tôi là: “Con muốn, Chúa ạ!”
Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu,
con đường dài nhất là con đường từ tai đến tay.
Chúng con thường xây nhà trên cát
vì chỉ biết thích thú nghe lời Chúa dạy,
nhưng lại không dám đem ra thực hành.
Chính vì thế, Lời Chúa chẳng kết trái nơi chúng con.
Xin cho chúng con đừng hời hợt khi nghe Lời Chúa,
đừng để nỗi đam mê làm Lời Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dọn dẹp mảnh đất lòng mình,
để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà đời chúng con
được xây trên nền tảng vững chắc,
đó là Lời Chúa,
Lời chi phối toàn bộ cuộc sống chúng con.
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J
